Seksualiteit binnen een relatie

Seks is een onderwerp dat de gemoederen al jaren bezighoudt. Niet gek: mensen zijn seksuele wezens, we zijn gemaakt met een doordacht voortplantingssysteem. Onze seksuele gevoelens horen dus helemaal bij onze menselijkheid. Toch is het ook een onderwerp waar we ons lang niet altijd even gemakkelijk bij voelen. Ook in relaties kan seks nog wel eens voor 'gedoe' zorgen.

Veel mensen zien hun seksuele relatie als iets wat apart staat van de rest van hun relatie. Is de emotionele en de geestelijke basis goed? Dan komt het met die seksuele relatie ook wel goed, denken ze. Uit onderzoek blijkt dat stellen met relatieproblemen 50 tot 70% van hun problemen wijten aan een slechte seksuele relatie. Terwijl stellen met een goed huwelijk 15 tot 20% van hun geluk toeschrijven aan een goede seksuele relatie. (Bron: Laat me niet los, Sue Johnson.)

Een voorbeeld dat je misschien wel herkent in je eigen seksuele relatie: Zij wil gaan slapen. Hij bedelt nog om een nachtkusje. Zij voelt dat hij stiekem meer wil. Maar omdat ze hem niet direct af wil wijzen draait ze zich om. En hoopt dat hij de hint begrijpt. Juist door dat kleine gebaar voelt hij zich nog eens extra afgewezen. Hij zucht, geeft haar een wat houterige knuffel en draait zich om. Zij mompelt een bedremmeld 'welterusten' en voelt zich verdrietig. Zucht, waarom moet dit nou altijd zoveel gedoe opleveren?

Het is een voorbeeld dat ik veel tegenkom in mijn praktijk. En je zou het misschien niet denken, maar in dit moment gebeurt er eigenlijk van alles. Zij voelt zich tekort schieten, want ze heeft geen zin in seks. Hij voelt zich afgewezen, want zij draait hem haar rug toe. En juist dit soort kleine momenten kunnen ongemerkt voor verwijdering zorgen in een relatie. Want allebei durven ze niet te vertellen wat er eigenlijk in hun hart omgaat. En dat is nu juist nodig voor een gezonde seksuele relatie.

Veiligheid

Mensen vragen mij wat belangrijk is voor een goede relatie. Ik benoem altijd dat emotionele veiligheid heel belangrijk is. En dat geldt ook binnen je seksuele relatie. Want seks is iets heel persoonlijks. Iets heel intiems en kwetsbaars. Dat seks bloot is vind ik veelzeggend: je bent niet alleen lichamelijk naakt bij elkaar, maar ook emotioneel. Dat zie je duidelijk in het bovenstaande voorbeeld: ze durven niet te delen wat er eigenlijk in hun harten omgaat. Ze durven hun kwetsbaarheid niet aan elkaar te laten zien.

Om emotioneel verbonden te zijn, moet je een emotioneel risico durven nemen. C.S. Lewis zei: "Als je zeker wilt zijn dat je hart niet breekt, moet je het niemand schenken". Want liefhebben vraagt om het nemen van een risico. Het vraagt om vertrouwen: durf jij je kwetsbaarheid in de handen van een ander te leggen? En vertrouw je erop dat het daar veilig is?

Dat geldt natuurlijk ook voor je seksuele relatie. Voel jij je binnen je relatie niet veilig genoeg om eerlijk te vertellen wat je denkt en voelt? Of waar je blij of verdrietig van wordt? Dan is het niet vreemd dat je dat ook op seksueel gebied niet durft. Voor een gezonde seksuele relatie is het dus nodig dat je je emotioneel veilig bij elkaar voelt. Dat je je, naast lichamelijk, ook emotioneel bloot durft te geven aan je geliefde.

3 soorten seks

Wat is nu goede seks?

Volgens de Canadese relatietherapeut Sue Johnson zijn er, kortweg, 3 soorten seks:

1. Isoleerseks: seks die vooral gericht is op jouw eigen behoeftebevrediging en verder niet heel veel te maken heeft met je seksuele partner (als er al een partner bij betrokken is).
2. Troostseks: seks als manier om weg te vluchten van onzekerheid of een gevoel van waardeloosheid. Door seks te geven heb je weer even het idee dat je ertoe doet.
3. Synchrone seks: seks waarbij je de liefde tussen jou en je geliefde op een gelijkwaardige manier viert, binnen een veilige relatie.

De synchrone seks wijkt af van de andere 2 soorten. Hierbij gaat het vooral om de veiligheid die je ervaart in je relatie. De basis is veilig, gelijkwaardig en liefdevol.

Synchrone seks lijkt dus verreweg de allerbeste variant. Maar synchrone seks kan juist ook wel eens teleurstellend zijn. Het geheim is dat dat in een veilige relatie juist geen probleem is. Omdat je weet dat je mag blunderen of tekortschieten. Een keer teleurstellende seks is dan helemaal zo erg niet. Integendeel: het geeft extra uitdaging om elkaar te blijven zoeken en te blijven groeien in je seksuele relatie. En dat houdt je seksuele relatie gezond en fit.

Gedoe

Soms merk ik dat mensen te hoge verwachtingen hebben van hun seksuele relatie. Ze hopen dat het altijd zo blijft als aan het begin. Maar als de verliefdheid minder wordt, wordt ook je seksuele drive iets minder. En dat geeft niet. In een seksuele relatie hoeft het niet altijd vuurwerk te zijn.

Het verschil in libido, het te druk zijn met andere dingen, maar misschien ook lichamelijke belemmeringen. Het kan er allemaal aan bijdragen dat seks eerder 'gedoe' dan vreugde oplevert. Het allerbelangrijkste is dan dat je kunt praten over jouw seksuele beleving en behoeften. Een goed seksleven betekent niet dat je te pas en te onpas seks met elkaar hebt, maar dat je elkaars behoeften kent en begrijpt en allebei kunt genieten van seks.

Tips om je seksuele relatie gezond te houden:

• Het is belangrijker om een synchrone seksuele relatie te hebben, dan een 10 te scoren op seksueel gebied. Je bent verschillend en moet elkaar dus leren kennen en naar elkaar toegroeien.
• Merk je dat jullie behoefte aan seks verschilt? Ga dan niet in discussie over wie er gelijk heeft. Praat met elkaar over jullie behoeftes en accepteer dat je verschillend bent. Misschien is knuffelen of een andere lichamelijke aanraking wel een heerlijk en intiem alternatief waar je je allebei prettig bij voelt. De grootste domper voor fijne seks is het idee dat het moet.
• Seks is niet iets waar je recht op hebt. Voor een goed seksleven is het belangrijk dat je je ook op seksueel gebied niet gedwongen of verplicht voelt.
• Te druk voor seks? Waarschijnlijk zit je agenda dan überhaupt te vol. Maak tijd voor je relatie, breng tijd samen door.
• Het allerbelangrijkste is dat je praat over seks. En dan liefst niet tijdens de daad zelf, maar maak er een momentje voor. Helaas hebben jij en je geliefde niet de één of andere wonderlijke telepathische verbinding. Sommige voorkeuren of onzekerheden moet je gewoon tegen elkaar uitspreken.

- Cocky Drost-de Wit, relatiecoach en auteur

Ook interessant

• Cockydrost.nl
  Lees meer informatie over workshops, coaching en boeken (Let op: geen vergoeding De christelijke zorgverzekeraar)
• Zorggids
  Vind de zorgverleners met wie wij afspraken hebben
• Vergoeding psychosociale hulp
  Vind alle informatie over uw vergoedingen
• Zorgen voor elkaar
  Lees alles over relatietherapie